Απειλή για τα οικοσυστήματα του βυθού στη Μεσόγειο

Ερώτηση των Οικολόγων Πράσινων στο ευρωκοινοβούλιο για τα λιβάδια της Ποσειδωνίας

Το θέμα των απειλών για την Ποσειδωνία (τα γνωστά μας θαλάσσια φύκια), φέρνουν στο ευρωκοινοβούλιο οι Οικολόγοι Πράσινοι. Τα υποθαλάσσια λιβάδια Ποσειδωνίας έχουν ιδιαίτερη σημασία ως οικότοποι αναπαραγωγής των ψαριών, ως ανάχωμα στην ορμή των κυμάτων και τη διάβρωση των ακτών αλλά και ως υποθαλάσσιες αποθήκες διοξειδίου του άνθρακα, που περιορίζουν την έκταση της κλιματικής αλλαγής.

Παρότι τυπικά προστατεύονται ως οικότοποι προτεραιότητας στα πλαίσια του δικτύου NATURA 2000, η απουσία χαρτογράφησης δεν επιτρέπει να οριοθετηθούν οι προβλεπόμενες Ζώνες Ειδικής Προστασίας. Αποτέλεσμα είναι να χάνονται με ταχύτατους ρυθμούς, που αγγίζουν ακόμη και το 5% σε ετήσια βάση. Ευτροφισμός από θαλάσσια ρύπανση, απουσία προστατευόμενων περιοχών, συρόμενα αλιευτικά εργαλεία που σαρώνουν και νεκρώνουν το βυθό, είναι μερικές μόνο από τις αιτίες. Η αποκατάστασή τους είναι εξαιρετικά αργή και χρειάζεται πολλές δεκαετίες ή και αιώνες για να ολοκληρωθεί.

Πρόσφατα το διεθνές γραφείο της Greenpeace κατέθεσε επίσημη καταγγελία στην Κομισιόν κατά της Ελλάδας, Ιταλίας, Γαλλίας και Ισπανίας για αθέτηση υποχρεώσεων που προβλέπονται στην Οδηγία για τους Οικοτόπους.

Η ερώτηση του Μιχάλη Τρεμόπουλου θέτει προς την Κομισιόν όλα αυτά τα ζητήματα, ζητώντας περισσότερα στοιχεία, καθώς και διορθωτικές κινήσεις στην ευρωπαϊκή πολιτική.

«Η καταστροφή της ζωής στο βυθό της Μεσογείου θα έπρεπε να είχε σημάνει συναγερμό», δήλωσε ο Μιχάλης Τρεμόπουλος. «Είναι εξοργιστικό ότι οι κυβερνήσεις και η Κομισιόν δεν εκπληρώνουν ούτε καν τις επίσημες υποχρεώσεις τους. Η άμεση προώθηση της χαρτογράφησης της Ποσειδωνίας και η δημιουργία προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών, δε μπορεί να περιμένει άλλο».

(ακολουθεί το κείμενο της ερώτησης)

Θέμα: η κατάσταση της Posidonia Oceanica στη Μεσόγειο.

Η Posidonia Oceanica έχει ιδιαίτερη σημασία στα οικοσυστήματα της Μεσογείου για την αναπαραγωγή των ψαριών, την προστασία της ακτογραμμής από διαβρωτικές δυνάμεις και τη μακροχρόνια αποθήκευση άνθρακα, καθώς καλύπτει 15% περίπου της  συνολικής αποθήκευσης στους ωκεανούς. Η Οδηγία 92/43/EEC κατατάσσει τα λιβάδια Ποσειδωνίας στους Οικοτόπους Προτεραιότητας (Παράρτημα I, παράγραφος 1.11-1120). Όμως παγκοσμίως τα δύο τρίτα αυτών των εκτάσεων κοντά σε κατοικημένες περιοχές έχουν ήδη χαθεί από ανθρώπινες δραστηριότητες που οδηγούν σε ευτροφισμό και ιζηματοποίηση. Στη Μεσόγειο αντιμετωπίζουν σοβαρά και εκτεταμένα φαινόμενα υποχώρησης (Cardilio M., et al., 2007. Proceeding of the 3rd Mediterranean Symposium on Marine Vegetation Marseilles 27-29 March 2007. UNEP Mediterranean Action Plan. Regional Activity Centre for Specially Protected Areas. pp305) παρά την αναγνώρισή τους ως οικοτόπων προτεραιότητας, ενώ επιστήμονες διαπίστωσαν ότι στην Ισπανία «εξαφανίζονται με ετήσιους ρυθμούς της τάξης του 5%» (και http://www.sciencedaily.com/releases/2007/10/071020090707.htm). Πρόσφατα η Greenpeace International υπέβαλε επίσημη καταγγελία (SG/CDC(2009)A/4546) για το ότι οι παράκτιες μεσογειακές χώρες δεν έχουν παράσχει επαρκή προστασία, υποστηρίζοντας ότι οι γαλλικές, ελληνικές, ιταλικές και ισπανικές αρχές παραβιάζουν συγκεκριμένες ρυθμίσεις της Οδηγίας για τους Οικοτόπους.

Ερωτάται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή:

1. Έχει αξιολογήσει την καταγγελία της Greenpeace International για μη συμμόρφωση χωρών μελών με ρυθμίσεις της Οδηγίας για τους Οικοτόπους; Αν ναι, σε τι ενέργειες είναι διατεθειμένη να προβεί;

2. Επαρκεί το δίκτυο θαλάσσιων NATURA 2000 στη Μεσόγειο; Χρειάζεται να θεσπιστούν νέες περιοχές προστασίας με κύριο κριτήριο την παρουσία Ποσειδωνίας;

3. Έχει αποτιμήσει το ρόλο της Ποσειδωνίας στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής στρατηγικής προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή; Εξετάζει ιδιαίτερη στρατηγική για την προστασία των λιβαδιών Ποσειδωνίας σε αυτό το πλαίσιο;

4. Με δεδομένες τις καταστροφές που προκαλούν στα λιβάδια Ποσειδωνίας τα σκάφη με συρόμενα εργαλεία, μπορεί να δώσει στοιχεία για τον αριθμό αυτών των σκαφών στη Μεσόγειο, που λειτουργούν στα όρια του κανονισμού ΕΚ 1967/2006; Θεωρεί νόμιμη και βιώσιμη την αυτοεξαίρεση της Ελλάδας από τα όρια αυτά;